Afscheid nemen is een beetje dood gaan

De podcast van deze week gaat deels over een groot verlies. Het zet mij aan het denken en ik mijmer wat weg. Het brengt mij langs een gedicht wat gaat over afscheid nemen, met woorden die mij raken. Zoals een beetje van jezelf achterlaten, altijd en overal. En het maakt ons ook voor een deel tot wie we zijn. Soms zit het mee en soms zit het tegen.

Marc Van de Velde vertelt in de podcast hoe als gevolg van een zwaar ongeluk zijn leven op jonge leeftijd een abrupte wending nam. Het gesprek doet mij weer zo beseffen wat verlies en afscheid met je doet. Een groot verlies is zo diep voelbaar – een verdoofd gevoel van afscheid en rouw. Of zoals mijn vader dan wel eens zegt – Partir c’est mourir une peu – afscheid nemen is een beetje dood gaan. Ik zocht het op en kwam uit bij het rondeel van het afscheid.

Rondeel van het afscheid

Afscheid is een beetje dood gaan,
Sterven aan wat je liefhebt,
Zo laten we een beetje van onszelf achter,
Altijd en overal..

Het is altijd de rouw om een verlangen,
De laatste regel van een gedicht,
Afscheid is een beetje dood gaan,
Sterven aan wat je liefhebt..

We gaan, ook al willen we niet,
Tot het laatste afscheid
Het is zijn ziel die we zaaien,
Zaaien bij het afscheid,
Afscheid is een beetje dood gaan…

vrij vertaald ‘Rondel de l’adieu’ – Edmond Haraucour

 

Onbalans tussen geven en nemen

Een gedicht dat mij raakt – sterven aan wat je lief hebt en zo een beetje van jezelf achterlaten. In het verlies raak je figuurlijk een deel van jezelf kwijt. Ik leg het vaak uit als ruilmiddel, je laat onbewust iets van jezelf achter om afscheid te kunnen nemen. Het is zo logisch en tegelijkertijd kan het ook funest zijn. Funest omdat het dan vaak gaat om essentiële kwaliteiten. Zo komt afscheid en verlies deze week om meerdere manieren langs. In een kennismakingsgesprek vertelt diegene dat ze vervroegd afscheid heeft moeten nemen van haar baan. En daarmee ook haar vastigheid, zekerheid en vertrouwde basis. En daarbij had ze ook nog een premie meegekregen – om te gaan. En dat maakt de onbalans tussen geven en nemen alleen maar groter. Gevoelsmatig moet je dan om de rekening vereffenen nog meer achterlaten, je best doen, of iets anders om te het gelijk te trekken. 

 

Afscheid nemen en rituelen

Mijn voornaamste afscheid dateert van acht jaren terug, weg bij KPMG. Ik ging zelf wel maar liet ook gevoelsmatige mensen in de steek. En dan wist ik zelfs nog van dit bestaan en had ik daarmee voor mezelf nog een emotioneel afscheid ritueel gedaan. Wat heb ik gegeven, wat heb ik gekregen en wat laat ik van mezelf mogelijk teveel achter. Dat heb ik gedaan op de heide bij Radio Kootwijk. En ik ben er nog een aantal keren terug geweest om toch nog een keer opnieuw te onderhandelen en datgeen wat ik teveel had weggegeven weer op te halen. Prima, inmiddels, als ik het zo even de beelden weer terughaal van de momenten dan overheerst de glimlach en voel ik ook warmte.

 

Wat ben jij kwijtgeraakt?

Iedereen heeft dat soort momenten van afscheid in zijn/haar leven. Soms kom ik het ook tegen in de wandelingen die ik met mensen heb. Mensen leven half, er zit een handrem, of voorheen waren ze wel vrolijk en nu zijn ze dat kwijt. ‘Vroeger was ik veel creatiever, en ergens ben ik dat kwijtgeraakt’. Systemisch is het dan belangrijk te kijken naar waar dat ‘knellen’ vandaan komt. Een andere favoriet van mij is een opstelling van het werkende leven. Langs welke banen en posities ben je allemaal gekomen. Gewoon op het bospad, de verschillende plekken neerleggen en daar dan vervolgens langslopen. En zo er ook achter komen dat iemand op een bepaald punt in zijn carrière inderdaad zijn creativiteit is kwijt geraakt. Het werkt regelmatig bevrijdend en bekrachtigend. Temeer omdat mensen dan in het afscheid meer compleet naar huis gaan. 

Wil je de podcast beluisteren:

Apple: https://tinyurl.com/y6qhgtb7

Spotify: https://tinyurl.com/y2mptam2